سافاکتوAF؛ امیدبخش بیماران هموفیلی
هدفگذاری سامان داروی هشتم برای افرایش تولید و صادرات
سامان داروی هشتم از جمله شرکتهای دانشبنیان کشور است که با تمرکز بر دانش و فناوری در مشهد مقدس بنیان نهاده شده و با وجود تحریمهای موجود توانسته حرکتی رو به جلو و مستمر برای تأمین نیاز بیماران کشور به داروی استراتژیک فاکتور هشت داشته باشد؛ دارویی که در گذشته تنها از طریق واردات تأمین میشد.
بیش از یک دهه قبل، مطالعه بر روی تولید اولین فاکتور هشت نوترکیب انسانی توسط گروهی از پژوهشگران برجسته دانشگاهی آغاز شد. پس از چند سال تحقیق در آبان ماه 1387، شرکت سامان داروی هشتم با مأموریت تولید این محصول دارویی تأسیس شد و طرح تحقیقاتی آن را تحت پوشش خود قرار داد. در این راستا با سرمایهگذاری مناسب، ابتدا در مرکز رشد دانشکده داروسازی دانشگاه تهران این طرح از مرحله آزمایشگاهی به تولید نیمه صنعتی رسید و پس از طی مطالعات بالینی و دریافت پروانه ساخت در پایان سال 1394، این محصول با نام تجاری «سافاکتو AF» ۵۰۰ واحدی به بازار عرضه شد و در اختیار بیماران هموفیلی نوع A قرار گرفت. در این میان نیز از سال 1388 ساخت سایت شرکت سامان داروی هشتم در مشهد در حال انجام بود که در سال 1398 به بهرهبرداری رسید، بدین ترتیب تولید سافاکتو در این سایت در محل پارك علم و فناوري خراسان رضوي دنبال شد. شرکت سامان داروی هشتم در سال 1399 با تولید دوزهای 250 و 1000 واحدی توانست سبد تولید این دارو را تکمیل کند، پس از آن نیز هر ساله تلاش کرده است تا بر میزان تولید و گستره فعالیتهای خود در این حوزه بیفزاید. البته نباید از یاد برد که سامان داروی هشتم یکی از معدود شرکتهای تولیدکننده فاکتور هشت در جهان به شمار میآید به طوری که محصول فاکتور هشت نوترکیب آن، سومین نسل از فاکتور هشت موجود در جهان است که این شرکت دانشبنیان ایرانی پس از دو شرکت آمریکایی و دانمارکی بهعنوان سومین مجموعه در جهان موفق به تولید آن شده است.
در ادامه باید گفت که فاکتور هشت به دو صورت پلاسمایی و نوترکیب در دنیا تولید میشود. در این میان، مزایای فاکتور هشت نوترکیب در مقایسه با نوع مشتق از پلاسمای خون آن موجب شده است تا نوع نوترکیب این محصول بیشتر مورد توجه بیماران هموفیلی و جامعه پزشکی قرار گیرد. چراکه مصرف فاکتور هشت نوترکیب نسبت به نوع پلاسمایی آن، خطرات انتقال بیماری و ویروس از طریق دارو را به بیماران بسیار کاهش میدهد و حتی به حدود صفر میرساند. بر این اساس اگرچه همچنان هر دو نوع فاکتور هشت در کشور مصرف میشود، اما طبق آمارنامه دارویی ایران، در طی سالهای گذشته تعداد بیماران مصرفکننده فاکتور هشت نوترکیب در کشور افزایش یافته و سهم بازار پلاسمایی کاهش یافته است. در حقیقت سافاکتو AF، محصول دارویی شناختهشدهای در درمان بیماری هموفیلی در کشور است و روند تعداد بیماران مصرفکننده آن به دلیل کیفیت منحصربهفرد دارو و رضایت بیماران و جامعه پزشکی به صورت افزایشی است.
شرکت دانشبنیان سامان داروی هشتم در حال حاضر ماهانه 45 هزار ویال سافاکتوAF تولید میکند که با توجه به کاهش تولید خود در سالهای گذشته، بیش از 50 درصد سهم این بازار دارویی کشور را در اختیار دارد. البته این شرکت در صورت تأمین مواد اولیه مورد نیاز، میتواند ظرفیت تولید خود را تا میزان 90 درصد افزایش دهد و نیاز دارویی بیماران هموفیلی کشور را با تولید فاکتور هشت نوترکیب به طور کامل تأمین کند چنانکه در گذشته توانسته بود تا 100درصد نیاز کشور به داروی فاکتور هشت نوترکیب را تأمین کند. از آنجاییکه هر ساله 500 هزار ویال فاکتور هشت توسط بیماران هموفیلی در ایران مصرف میشود، در صورت استفاده از محصول داخلی، حدود دهها میلیون یورو صرفهجویی ارزی اتفاق میافتد. البته صرفهجویی ارزی فقط یکی از دستاوردهای مالی است، چراکه در کنار صرفهجویی مالی و بیمهای، بهبود کیفیت زندگی بیماران و افزایش میانگین طول عمرشان، دستاوردی است که قابل محاسبه ریالی و ارزشگذاری نیست. این شرکت همچنین در حوزه صادرات سافاکتوAF برنامه جدی را دنبال میکند و در این راستا در حال مذاکره با کشورهای مختلف از جمله عراق، پاکستان، مالزی، سریلانکا، آذربایجان و… است. گفتنی است شرکت سامان داروی هشتم امسال مجوز صادرات این محصول به کشورهای سوریه و ترکمنستان را دریافت کرد.